Portret Borgo delle Oche
Borgo delle Oche, Valvasone
Het is een mooie dag als ik aan kom rijden door de groene velden op weg naar Valvasone, het kleine middeleeuwse stadje in de Magredi van het wijngebied Grave del Friuli. Met in de verte de Dolomieten als achtergrond valt op hoe vlak dit stukje Friuli is. Het is een steppeachtig landschap ontstaan door het millennia lang afzetten van kiezel en keien uit de 5 grote rivieren in dit gebied. Een grindmatras dat tot een diepte van 150 meter kan reiken. De naam Magredi is afgeleid van “terra magra” wat in het Furlan staat voor mager/arm land, daar kun je je dan wel wat bij voorstellen. Dat het hier toch groen is, komt door de eeuwenlange inspanning om het land in cultuur te brengen en een slim stelsel van irrigatie kanaaltjes die je overal ziet opduiken. Als ik beter kijk valt wel op dat de druivenstokken verder uit elkaar staan dan gewoonlijk en inderdaad in een kiezelbed. Naast het terroir effect heeft deze grondsamenstelling ook duidelijk invloed op het microklimaat rondom de wijnstok. De steenachtige bodem warmt overdag op in de zon en geeft dit gedurende de nacht weer af. Als het te warm wordt in de vlakte ontstaat er altijd een koele bergwind vanuit de Noord -Zuid gerichte rivierdalen en de overvloedige regenval, die Friuli kenmerkt, kan door het grind ook weer snel worden afgevoerd. Het is overigens niet overal zo groen, er zijn ook nog gedeeltes die nooit in cultuur zijn gebracht en welke zomaar voor een spaghettiwestern als decor kan dienen.
Als ik Valvasone binnenrijd valt het wat slaperige maar prachtige gerestaureerde historisch centrum rondom een heus kasteel op, met een mooie Dom en oude patriciërshuizen en een oude borgo. Door een smal straatje, net wat breder dan de auto, rijd ik het oude buurtje binnen en aan het eind kom ik aan bij het gerestaureerde pand van Borgo delle Oche. Binnen het hek achter de eeuwenoude muur ligt naast het mooi opgeknapte pand met het verkooplokaal en een grote feestzaal een kleine maar moderne en efficiënte wijnmakerij. Het bedrijf van Luisa Menini en Nicola Pittini.
De wijngaarden van Borgo delle Oche zijn al heel lang in de familie maar als zelfstandig wijnhuis zijn ze nog relatief jong. De vader van Luisa, die eigenlijk aannemer was, en de eerdere generaties hadden die wijngaarden voor erbij en hebben altijd aan de plaatselijke coöperatie geleverd. Op haar 18e heeft haar vader Luisa het zelfstandige beheer over de wijngaarden gegeven. Luisa beheerde vanaf dat moment de wijngaarden en studeerde tegelijkertijd levensmiddelentechnologie in Udine. Ze kwam ondertussen op de universiteit een ouderejaars vinologie tegen waar het wel mee klikte, Nicola Pittini. Na allebei afgestudeerd te zijn hebben ze in 1997 hun eerste stappen gezet op het wijnmakerspad en twee grote wijnvaten op de kop getikt en zijn ze begonnen te experimenteren met het zelf produceren van hun eigen Merlot en Cabernet Sauvignon. Toentertijd waren Franse druiven de dominante soorten in Friuli. Dit was zo succesvol dat ze het stapsgewijs gingen uitbreiden met Traminer en Chardonnay druiven. In 2004 is toen de echte grote stap gezet met het oprichten van Borgo delle Oche als een serieus bedrijf. In de loop der jaren zijn de accenten steeds meer verlegd naar meer autochtone druivensoorten zoals Refosco, Friulano, Malvasia en Traminer Aromatico.
Als echtpaar zijn ze met hun 7 hectare aan wijngaarden behoorlijk succesvol met een kwaliteit die in hoog aanzien staat en een oudste zoon die zich al voorbereid om in hun voetspoor te treden. Als ik hun vraag hoe de samenwerking gaat als echtpaar op zo’n klein bedrijf zegt een bruinverbrande Luisa: “Het is vrij simpel, ik ga over de wijngaarden en werk buiten en Nicola doet de wijnmakerij en werkt binnen.” Waarbij Nicola aanvult: “en ik ben als consultant ook vaak bij andere wijnmakers om advies te geven.” En als ik vraag wat hun gezamenlijke basis is om zulke mooie wijnen te maken, is het antwoord “een pact op basis van respect, dat we hebben gesloten met de aarde, de natuur en onze leefomgeving, en in een ritme dat bepaald wordt door de seizoenen en niet door de jachtige mens. Zo maken we bijzondere producten, complex in smaak en geur en met een eigen karakter, die je bij blijven.”
Wij zijn blij dat we een aantal van die bijzondere wijnen in Nederland op tafel kunnen brengen zoals de Traminer, de Malvasia en de Refosco.
Van harte aanbevolen,
Kees